Terapia schematów dla par – włączanie partnera do Terapii Schematów i praca z parami.

Model Terapii Schematów opisuje w jaki sposób niezaspokojone podstawowe potrzeby prowadzą do wytworzenia nieadaptacyjnych schematów i powtarzających się zachowań. Działanie schematów nabytych w dzieciństwie odgrywa znaczącą rolę przy wyborze partnera, czego wynikiem jest znajdowanie siebie w tych samych, komplementarnych rolach, do których przywykliśmy w dzieciństwie, w których powadzona jest tego samego rodzaju walka tylko już nie z opiekunem z dzieciństwa, a obecnymi partnerem. W relacji przejawia się to w odnajdowaniu wzajemnych słabych punktów, eskalując powtarzalność trybów działania.

W odróżnieniu od innych podejść, praca z parami w Terapii Schematów nie sprowadza się wyłącznie do spotkań z parą, ale obejmuje również pojedyncze sesje w indywidualnym planie leczenia. Co więcej: możemy rozpocząć pracę z jednym z partnerów i włączyć drugiego z nich w proces terapii w mniejszym lub większym zakresie. Włączanie partnera rozpoczyna się od myślenia o nim/o niej w terapii. Terapia Schematów jest w tym punkcie bardzo elastyczna, jednak zachowanie równowagi w takich związkach stanowi wyzwanie.

Program szkolenia obejmuje zarówno rozpoczynanie terapii z jednym partnerem i włączanie drugiego, oraz pracę od początku z parą.   Warsztaty zapewniają ramy teoretyczne oraz opisują za pomocą slajdów, nagrań i demonstracji na żywo, jak działają cykle trybów (interakcji pary) i jak mogą zostać one zmienione poprzez realizację podstawowych potrzeb i ponowne złączenie emocjonalne partnerów. Cele te są możliwe do zrealizowania dzięki technikom doświadczeniowym (praca z wyobrażeniami i technice krzeseł). Diagnoza cykli trybów, prowadzenie dialogu schematów i trybów, prowadzące do przerwania toksycznej komunikacji i wzmacnianie trybu Zdrowego Dorosłego będzie przedmiotem ustawicznych ćwiczeń w czasie warsztatów.

Plan warsztatów

Warsztat pierwszy:

• Uaktualnienie wiadomości o podstawowych zagadnieniach takich jak: podstawowe potrzeby, schematy, style radzenia sobie, tryby, chemia i koncepcja cykli trybów
• Podstawowe umiejętności terapeutyczne (elastyczność, aktywność i kierowanie, ustawienie krzeseł, dbałość terapeuty o własne zdrowie, równoważenie uwagi poświęconej każdemu z partnerów)
• Opis podstawowych zasad prowadzenia terapii par (rola terapeuty, kwestia otoczenia, zasady ogólne)
• Wprowadzenie do mapy cyklu trybów (powtarzające się destrukcyjne interakcje w parze)
• Zatrzymywanie destrukcyjnych cykli interakcji w parze i praca z trybami
• Dostrzeganie podstawowych potrzeb emocjonalnych i rozróżnianie potrzeb od pragnień (np: Przykłady potrzeb vs. pragnień)
• Wyrażanie emocji i potrzeb oraz przekazywanie ich partnerowi w procesie ich odczuwania
• Zwiększenie możliwości bycia w kontakcie z emocjami i możliwość wspólnego współodczuwania, emocjonalnego połączenia partnerów poprzez zróżnicowane techniki terapii schematów (np: wyobrażeniowe zmiany scenariuszy)

Warsztat drugi

• Zwiększanie emocjonalnego uczestnictwa i ponownego emocjonalnego połączenia, poprzez zróżnicowane techniki (np. ponowne tworzenie skryptu wyobrażenia)
• Nauka komunikacji, która ma zbliżać emocjonalnie partnerów (doświadczanie wzajemnego szacunku wobec przeżywanych emocji, empatycznego słuchania oraz zatrzymywania destruktywnych komunikacji celem ponownego połączenia)
• Dialog z trybami, technika wielu krzeseł
• Używanie empatycznej konfrontacji w obecności partnera
• Przykłady typowych prac domowych dla pary (np. jour fixe, ćwiczenia zwiększające częstotliwość pozytywnych interakcji, budowanie intymności emocjonalnej) powodującej generalizację pozyskanych umiejętności na sesji do sytuacji w życiu.
• Praca z własnymi schematami i trybami terapeuty, ale również ujawnianie przeżywanych emocji wyzwalanych w czasie pracy z parą. Rozróżnianie między oczekiwaniami/życzeniami terapeuty względem pary, a potrzebami pary
• Zarządzanie przypadkiem i postępowanie zgodnie z etyką (zapis problemów, etyka separacji, ujawnienia, dokumentacja i plan leczenia, organizowanie dodatkowej współpracy z indywidualnym terapeutą, sposób radzenia sobie z konfliktem interesów oraz problemów z zaufaniem)
• Wiązanie kluczowych potrzeb emocjonalnych z wizją trwałej relacji, tj. ustanowienie „mapy wartości” dla odpowiednich obszarów życia (rodzicielstwo, grupa społeczna, rodzina i krewni, kariery zawodowe itp.)
• Radzenie sobie ze specyficznymi problemami
  • zdrada i wybaczenie;
  • inne nawarstwiające się problemy;
  • Separacja i rozwód.
• Praca na przykładowych sytuacjach od uczestników.

Bibliografia:

• Atkinson, T. (2012). Schema Therapy for Couples: Healing Partners in a Relationship, In: van Vreeswijk M, Broersen J, Nadort M (eds). Handbook of Schema Therapy. Theory, Research and Practice. New York: Wiley, p. 323-336
• Simeone-DiFrancesco, C., Roediger, E., Stevens, B. (2015). Healing Relationships: Schema Therapy for Couples, Oxford, UK: Wiley-Blackwell